OPEN TODAY: 10 A.M.–5 P.M.

Tickets

Manuscripts

Works by and attributed to Ovid : [manuscript]

1 of 6
Description
ff. 1-43; ff. 43v-44 blank. [Ovid] Ars amatoria. Incipit: Si quis in hoc artem populo non novit amandi. Explicit: Inscribant foliis [sic] Naso magister erat. Finis. Latin. E. J. Kenney, ed., P. Ovidii Nasonis Amores, Medicamina Faciei Femineae, Ars Amatoria, Remedia Amoris (Oxford 1961) 113-200. ff. 45-59v; f. 60r-v blank. [Ovid] De remedio amoris. Incipit: Legerat huius amor titulum nomenque libelli. Explicit: Carmine sanati foemina virque meo. Finis. Latin. Kenney (1961) 205-37. ff. 61-133. [Ovid] Heroides. Incipit: Hanc tua Penelope lento tibi mittit Ulyxes. Explicit: Ut mihi Leucadie fata petantur aquae. Latin. H. Dorrie, ed., Epistulae Heroidum (Berlin 1971) 47-286, 314-29; the letter of Sappho to Phaonis is at the end, and the letters of Oenone and Canace are preceded by the introductory couplets: f. 71v,"Nympha suo Paridi quamvis suus esse recusat/ Mittit ab Idaeis verba legenda iugis," and f. 89"[A]eolis Aeolide quam non habet ipsa salutem/ Mittit et armata verba notata manu.". f. 133r-v. Incipit: Sapho Simonis ut alii putant Eumeni, ut alii Erigii ut alii ecripti. Explicit: ex leucade se deiecit. Latin. From Suidas, Lexicon (Basle [1564]), col. 873, lines 1-23, with some variation. The note is followed by 4 couplets relating to Sappho from Antipater Sydonius, Ausonius, Papinius and Horace. ff. 133v-140; f. 140v blank. [Aulus Sabinus] Responses to the Heroides. Incipit: Pertulit ad miserum tandem tua casus Ulyxem. Explicit: Sive tuos vigiles pellere sine meos. Latin. Responses to 3 letters of the Heroides attributed to Sabinus (Ulysses to Penelope; Demophoon to Phyllis; Paris to Oenone); see Publii Ovidii Nasonis quae extant Opera Omnia, ed. N. E. Lemaire (Paris 1820) 1:17-25, 43-49, 115-21. On f. 133v, biographical note on Aulus Sabinus (A[ulus] Sabi[n]us eques Romanus celeberrimus vatesque Nasonis temporibus floruit . . . ) and 2 quotations from Ovid (Amores, 2, 18, vv. 27-34, Quam cito de toto tediit celer orbe sabinus . . . Dat votum phoebo Lesbis amica Lyrae; and Ex Ponto, 4, 16, vv. 13-16, Et qui penelope rescribere iussit Ulyxem . . . Deseruit celeri morte sabinus opus). ff. 141-186v. [Ovid] Amores. Incipit: Qui modo nasonis fueramus quinque libelli. Explicit: Post mea mansurum fata superstes opus. Latin. Kenney (1961) 5-100. f. 187r-v. [Pseudo Ovid] Pulex. Incipit: Parve pulex et amara Lues inimica puellis. Explicit: Et iam nil mallet quam sibi me socium. Latin. F. W. Lenz,"De Pulice Libellus," Maia 14 (1962) 299-333. ff. 187v-189. [Pseudo Ovid] Philomena. Incipit: Dulcis amica veni noctis solatia prestans. Explicit: Seu semper sileant sive sonare queant. Latin. For a critical edition of the text and a list of manuscripts, including HM 1038, see P. Klopsch,"Carmen de philomela," Literatur und Sprache im Europäischen Mittelalter: Festschrift für Karl Langosch zum 70 Geburtstag, ed. A. önnerfors, J. Rathofer, F. Wagner (Darmstadt 1973) 173-94. ff. 189-191. [Ovid] Medicamina faciei. Incipit: Discite que faciem commendat [sic] cura puellae. Explicit: Contereret teneris illineretque genis. Latin. Kenney (1961) 103-07. ff. 191-194. [Pseudo Ovid] Nux. Incipit: Nux ego iuncta viae cum sim sine crimine vitae. Explicit: Parcite sic coeptum perficiatis iter. Latin. F. W. Lenz, ed., P. Ovidii Nasonis Halieutica Fragmenta, Nux, Incerti Consolatio ad Liviam. Corpus Scriptorum Latinorum Paravianum (Turin 1956) 127-56. ff. 194-203; f. 203v blank. [Pseudo Ovid] Ad Liviam Augustam Consolatio. Incipit: Visa diu felix mater modo dicta neronum. Explicit: Livia funestam dedecet esse domum. Finis. Latin. Lenz (1956) 177-210.
Type
Manuscripts(Opens in new tab)
Date
[between 1485 and 1499]
Call number
mssHM 1038
Creator
Ovid (43 B.C.-17 A.D. or 18 A.D)(Opens in new tab)
Provenance
Written in Naples where Clemens Salernitanus is known to have worked: T. De Marinis, La Biblioteca napoletana dei Re d'Aragona (Milan 1947-52) 1:66 identified the hand of this scribe with a Clemente Genovesi da Salerno mentioned in a Neapolitan document of 1487, who copied a "Trattato di mascalcia," now lost. HM 1038 shares script, decoration and pocket-size format with several other manuscripts of classical texts, such as a Martial (formerly J. A. 3183, now belonging to B. S. Cron of Kew, England, Add. MS 7), an Ovid and a Virgil (Baltimore, Walters Art Museum, W. 385 and 400), a Florus (Vatican, Barb. lat. 7; signed), and a Tibullus and Virgil (Wolfenbüttel, Herzog-August Bibliothek 63.5 Aug. 8o; signed). This manuscript was apparently copied from the edition of Ovid printed by Hermann Liechtenstein in Vicenza, 1480 (Hain-Copinger 12141). Overall order is similar, in blocks: the printed text gives Heroides, the Sappho material, the Sabinus material, Amores, (here ff. 61-186v); Ars amatoria, De remedio amoris (here ff. 1-59v); Ibis, Fasti, De tristibus, Ex Ponto (not in this manuscript); Pulex, Philomena, Medicamina faciei, Nux, Ad Liviam (here ff. 187-203). De remedio amoris is divided into two books, both in the manuscript and in the 1480 edition. The 2 match in the presence or absence of supplemental material: two introductory couplets in the Heroides, the sections on Sappho and Sabinus, three responsory letters. They correspond in variant readings, in spellings (except for greater frequency of the diphthong ae in the printed text), and capitalization. The occasional incorrect initial in the manuscript (ff. 89, 168, 170, 180v) may be due to the fact that the initials were not printed in the 1480 edition, but left blank to be filled in by hand. This correspondence was first observed by M. D. Reeve. On ff. 1 and 141 of HM 1038, the arms of the original owner: quarterly 1 and 4, or three bars sable, 2 and 3 gules two bars and 9 martlets argent 3, 3, and 3. On f. 203 the erased inscription, s. XVI: Dono accepit Augustinus Amodeus a Domino Dominico Seglia. Later owned by Ambroise Firmin Didot (1790-1876); his sale, Paris, 9 June 1881, n. 7 to Techener; Baron François Florentin Achille Seillière (1813-73); his sales, Paris, 1890, n. 1221, and 1893, n. 146. Belonged to Robert Hoe: Bierstadt (1895) p. 18; Cat. (1909) pp. 152-53; his sale, Anderson, New York, 1911, pt. I, n. 2169 to G. D. Smith. Precise date of acquisition by Henry E. Huntington unknown.
Restrictions
RESTRICTED. Available with curatorial approval. Requires extended retrieval and delivery time.
Dimensions
76 x 150 mm
Associated people
Salernitanus, Clemens,
Majorana, Cristoforo
Associated organization
Henry E. Huntington Library, Art Museum, and Botanical Gardens.
Find out more
View in the Huntington Digital Library(Opens in new tab)
View in the Library catalog(Opens in new tab)

You might also be interested in

  • Works by Ephraem and othe church fathers : [manuscript]

    Works by Ephraem and othe church fathers : [manuscript]

    Manuscripts

    f. i verso. [Eusebius Cremonensis] [De morte Hieronymi ad Damasum]. Incipit: Lex dei semper sit in corde tuo. Noli timere opprobrium hominum. Explicit: odit hanc vitam qui se bene agere cernit. Rubric: Eusebius in epistulis ad damasum portuensem episcopum Et theodomum [sic] senatorem Romanum capitulo xxiii ubi consolatur et hortatur eusebium ad bonum. Latin. PL 22:266. f. ii; f. ii verso blank. [Innocent III] [De Miseria Humane Conditionis]. Incipit: Semper enim mundane letitie tristicia Repentina succedit. Explicit: quia quanto plus vita procedit tanto magis ad finem accedit. Rubric: Innocencius papa In libro de miseria condicionis humane capitulo xxiii de Inopinato [sic] dolore. Latin. Excerpt. M. Maccarrone, ed., Lotharii Cardinalis (Innocentii III) De Miseria Humane Conditionis. Thesaurus Mundi (Lugano 1955) 29-30; see also R. E. Lewis, ed., Lotario dei Segni (Pope Innocent III), De Miseria Condicionis Humane (Athens, Georgia, 1978) with list of manuscripts, including HM 1068. ff. 1-61. [Ephraem] [De compunctione cordis]. Incipit: Dolor me compellit dicere sed iniquitas mea comminatur mihi ut sileam. Explicit: ut omnis anima que hoc meditatur trahatur ad vitam eternam. Ipsi gloria et Imperium in secula seculorum. Rubric: Incipit liber primus sancti effrem dyaconi de Compunctione cordis. Latin. Libri Sancti Effrem de Compunctione cordis (Freiburg im Breisgau or Basle, not after 1491); Hain 6598. The 6 chapters of the manuscript generally correspond to the 6 treatises of the printed book, except for the end of the first (f. 22 of the manuscript), where the manuscript presents a shorter version, and ends with a prayer: [f. 27] Oracio devota, Obsecro te salvator mundi Ihesu christe respice et miserere mei et libera me a multitudine iniquitatum mearum . . . f. 61. [Jerome] [De viribus illustribus]. Incipit: Effrem adossene [sic] ecclesie dyaconus multa syro sermone composuit. Explicit: decessit autem sub valente principi [sic]. Rubric: Ieronimus autem loquens de sancto effrem in libro Illustrium virorum sic ait. Latin. PL 23:746-747, for the passage speaking about Ephraem. f. 61r-v. [Verba seniorum]. Incipit: Puer erat adhuc sancte memorie effrem. Explicit: et quia sancti spiritus operacio est que egrediebatur de labiis effrem. Rubric: Item in libro qui appellatur seronticum [sic] prefatus Ieronimus sic ait. Latin. A condensation of the first and third paragraphs of the Vitae Patrum, PL 73:321. ff. 62-104. [Ailred of Rievaulx] [De Institutis Inclusarum]. Incipit: //manuum suarum opere sustentantes. Illi vero qui nec hoc sibi securum propter solitudinis libertatem. Explicit: ut apud remuneratorem meum quem expecto apud iudicem meum quem timeo pro peccatis meis intercedat. Explicit formula vite seu regula sancti anselmi cantuariensis archiepiscopi ad sororem suam reclusam. Latin. C. H. Talbot, ed.,"The De Institutis Inclusarum of Ailred of Rievaulx," Analecta Sacri Ordinis Cisterciensis 7 (1951) 167-217, here beginning defectively. ff. 104v-107. [Hours of the Conception] Rubric: Sequuntur hore concepcionis beate marie virginis a prefato beato anselmo composite, Ad matutinas. Incipit: Eya mea labia nunc anunciate. Latin. Hours of the Conception, in short form. ff. 107v-163. [Pseudo Augustine] Liber soliloquiorum. Incipit: Agnoscam te domine cognitor meus. Explicit: sed Iubilare facis omnia ossa mea et reiuviscere [sic] facis ut aquile canos meos. Explicit liber soliloquiorum beati augustini. Rubric: Incipit liber soliloquiorum sancti augustini episcopi, primum capitulum. Latin. Ps. Augustine. PL 40:863-898. ff. 163-167; ff. 167v-168v blank. [Excerpts from the church fathers]. Rubric: Sequuntur aliqua dicta egregia sanctorum et doctorum fidei catholice et primo beati bernardi. Incipit: Ut igitur ab interiori Incipiens ad exteriorem hominem sermo procedat. Explicit: Qui habet laudem dei in corde suo in postremo apud deum gaudebit et animam suam in celo mirificabit. Hec augustinus. Rubric: Sequuntur aliqua dicta egregia sanctorum et doctorum fidei catholice et primo beati bernardi. Latin. Excerpts from the church fathers. Cited are Jerome, Bernard, Maximus, Augustine and Cyril. f. i; f. i verso blank. [Alphonsus de Spina] [Fortalitium fidei]. Incipit: //demones effugasse, mortuos suscitasse, ventis Imperasse pedibusque siccis super undas maris ambulasse et alia multa miracula fecisse. Explicit: Et sic satis claret ex predictis iiii testimoniis tempus adventus messie fuisse ante destructionem secundi templi. Ex fortalicio fidei libro primo testimonio quarto. Latin. Alphonsus de Spina, Fortalitium fidei, Book 1, Consideration 3, Article 6, Point 4, Thesaurus 1, at the end, on signature e5 v of the edition printed by Johann Mentelin in Strasbourg [not after 1471]; GW 1574. Added on the back flyleaf, in the same hand as that on the front flyleaves.

    mssHM 1068

  • Works : [manuscript]

    Works : [manuscript]

    Manuscripts

    ff. 1-223v. [Cyprian] [Cecili Cypriani Episcopi Cartaginensis Epistolarum Liber Incipit = Letters]. Incipit: Bene ammones Donate karissime Nam et promisisse me memini. Rubric: Cecili Cypriani Episcopi Cartaginensis Epistolarum Liber Incipit. Latin. For the breakdown into the individual letters and for the bibliographic citation, please see the full descriptions of this manuscript in C. W. Dutschke with the assistance of R. H. Rouse et al., Guide to Medieval and Renaissance Manuscripts in the Huntington Library (San Marino, 1989). ff. 223v-229. [Incipit vita sancti Cipriani Life of St. Cyprian]. Incipit: Ciprianus religiosus antistes ac testis dei gloriosus. Explicit: Currebant undique versum omnes ad spectaculum vobis [sic] pro devotione fidei gloriosum gentibus et dolendum. Rubric: Incipit vita sancti Cipriani. Latin. Attributed to the deacon Pontius; W. Hartel, ed., CSEL 3 (1868) XC-XCII; ending in this manuscript as in Vatican, Reg. lat. 118. ff. 229-230. [Incipit de martirio eiusdem et cetera Martyrdom of St. Cyprian]. Incipit: Ex die qua Ciprianus martirium tulit ordo martirii eius hac lectione monstratur et declaratur. Cum Cyprianus sanctus martir electus a deo de curtibitana civitate. Explicit: que sunt in via mappaliensi iuxta piscinas cum voto et triumpho magno regnante domino nostro ihesu christo cui est honor et gloria imperium et potestas in secula seculorum Amen. Rubric: Incipit de martirio eiusdem et cetera. Latin. From the Acta Proconsularia; W. Hartel, ed., CSEL 3 (1868) CXI-CXIII; beginning in this manuscript as in Vatican, Reg. lat. 118. ff. 230-233. [Pseudo-Cyprian]. [Exhortatio de penitentia]. Incipit: Per penitentiam posse omnia peccata dimitti ei. Explicit: Item in Apocalipsi. Memento unde cecideris et age penitentiam. Sin autem tibi [sic] cito et candelabrum de loco suo movebo. Rubric: Incipit exhortatio eiusdem de penitentia. Latin. Spuriously attributed to Cyprian; PL 4:863-868. ff. 233-240. [Duodecim Abusiones]. Incipit: Sapiens sine operibus bonis. Explicit: ne sine nobis christus esse incipiat in futuro. Amen. Explicit opus Sancti Cipriani per me Bartholomeum de Schianchis clericum parmensem in Urbe 24 februarii 1456 [the year traced over in black ink] Anno [followed by an erasure which may read"per O__?___"]. Rubric: Incipiunt duodecim Abusiones Cipriani Episcopi et martiris. Latin. Spuriously attributed to Cyprian, CPL 1106; W. Hartel, ed., CSEL 3 (1868) Appendix, 152-73. f. 240. [Jerome] [Letter]. Incipit: Tertulianus crebris [sic] est in sententiis sed difficilis in loquendo. Beatus Ciprianus instar fontis purissimi dulcis incedit. Explicit: et a lectione sempliciorum fratrum procul est. Hec Ieronimus in epistola LIX scribens ad paulinum presbiterum de institutione clericorum et monacorum que incipit bonus homo et cetera. Latin. Jerome, Ep. 59, PL 22:585. Added in a different hand. f. 240v. [Lactantius] [Divinae institutiones]. Incipit: Unus igitur precipuus et clarus extitit Ciprianus. Explicit: ad revincendum habere potuerunt. Et reliqua que sequuntur. Rubric: Lactantius Libro quinto institutionum de iustitia capitulo primo sic inquit in laudem cipriani. Latin. Lactantius, Divinae Institutiones, PL 6:551-552. Added by the same hand as the preceding text.

    mssHM 1040

  • Selections of works against heresy : [manuscript]

    Selections of works against heresy : [manuscript]

    Manuscripts

    ff. 5-52v: [Augustine, Contra duas epistolas Pelagianorum]: Rubric: Aurelii augustini liber primus incipit contra epistolas iuliani et aliorum de heresi pelagiorum. Incipit: Noveram te quidem fama celeberrima predicante ... Explicit: et ut petant providenter instruit et petentes clementer exaudit. Explicit liber aurelii augustini contra epistolas iuliani et aliorum de heresi paelagianorum. ff. 53-55v: [Sermo arrianorum]: Rubric: Incipit sermo arrianorum. Incipit: Dominus noster ihesus christus deus unigenitus primogenitus totius creationis ... Explicit: per unigenitum eius filium deum et salvatorem nostrum in spiritu sancto nunc et per omnia secula seculorum amen. Explicit sermo arrianorum. ff. 55v-70: [Augustine, Contra arrianorum perfidiam]: Rubric: Aurelii Augustini doctoris contra istam arrianorum perfidiam liber incipit. Incipit: Eorum precedenti disputationi hac disputatione respondeo. Explicit: ne nimis longum faceremus hoc opus nostrum. Quod tandem isto fine concludimus ... Explicit liber Augustini doctoris respondentis contra Arrianorum perfidiam. ff. 70-108: [Augustine, Contra adversarium legis et prophetarum]: Rubric: Incipit eiusdem contra adversarium legis et prophetarum liber unus. Incipit: Librum quem misistis fratres dilectissimi nescio cuius hęretici inventum ... Explicit: Que si dominus voluerit quantotius explicare curabo. ff. 108-138v: [Augustine, Contra Manicheos]: Rubric: Incipit beati augustini de genesi contra manicheos liber primus. Incipit: Si eligerent manichei quos deciperent eligeremus et nos ... Explicit: et sine aliquo preiudicio diligentioris tractationis que michi videbantur exposui. [ff. 136v-138v blank]. ff. 139-162: [Pseudo Augustine, Hypomnesticon contra Pelagianos et Coelestianos]: Rubric: Aurelii Augustini Doctoris Contra Pelagianos et Celestianos Hereticos Hypponosticon Liber Incipit. Incipit: Adversarii catholicę fidei dum contra regulam veritatis ... Explicit: gratiam predestinationis indebitam prorogare. Amen. ff. 162-172v: [Vigilius Thapsensis, Contra Felicianum arrianum]: Rubric: Contra Felicianum arrianum. Incipit: Extorsisti michi dilectissime fili optate ut de unitate trinitatis ... Explicit: Tunc separatus est a zizaniis segetem cum iustis cęperit adhibere mercedem.

    mssHM 31151

  • Statutes : [manuscript]

    Statutes : [manuscript]

    Manuscripts

    ff. 1-38v. Statuta vetera. Latin; French. ff. 38v-44v. Fet asaver. Incipit: Fet asaver que au comencement de chescun play que est plede en la Court le rey. Explicit: Mes si la terre luy fust donee en franc mariage donc covendra que ele seit//. Rubric: Incipit Summa Fet asaver. French. G. E. Woodbine, ed., Four Thirteenth Century Law Tracts (Yale University Press 1910) 53-96, here ending defectively. ff. 45-50. Hengham Parva. Incipit: //Et iacet solummodo in omni breve de recto ante apparenciam. Explicit: Si compertus fuit ille qui primo cassavit breve verus tenens. Explicit Summa de quinque essoniis. Latin. W. H. Dunham, ed., Radulphi de Hengham Summae (Cambridge 1932) 54-71, the "Summa Parva" here beginning defectively. ff. 50-54. Judicium essoniorum. Incipit: Primum capitulum de difficultate essoniorum circa viros et mulieres. Explicit: et sic procedere debent ad alia placita iuxta eorum discrecionem. Explicit Summa Iudicium essoniorum. Rubric: Incipit Summa Iudicium essoniorum. Latin. Woodbine, 116-42. ff. 54-59; f. 59v blank. Cadit assisa. Incipit: Rex vicecomiti salutem. Si Adam Bonde fecerit te securum de clamore suo prosequendo. . ., Cadit assisa si petatur tenementum per assisam. Explicit: si petens ius petendi remanebit possessio suo loco ut predictum est. Rubric: Incipit Summa Cadit assisa. Latin. See Woodbine, p. 1 and n. 4 giving references to Bracton; the text is preceded by an assize of mort d'ancestor by Adam Bonde in the time of Edward I. ff. 60-83v. Latin. Beginning with a writ of right to the sheriffs of London (no names given) and ending defectively in a note concerning disseisin of husband and wife.

    mssHM 946

  • Gregory IX's Decretals and other related works : [manuscript]

    Gregory IX's Decretals and other related works : [manuscript]

    Manuscripts

    ff. 1-241v: [Gregory IX, Decretals]: Prologue: Gregorius Episcopus servus servorum dei Dilectis filiis doctoribus et scolaribus universis parisius bononieque commorantibus salutem et apostolicam benedictionem. Rex pacificus pia miseracione disposuit ... Rubric: Innocencius iii in concilio generali, De summa trinitate et fide catholica Rubrica. Incipit: Firmiter credimus et simpliciter confitemur ... Explicit: Indignum est et a romane ecclesie consuetudine alienum ut pro spiritualibus facere quis homagium compellatur. Expliciunt decretales deo gracias. ff. 1-241v: [Bernardus Parmensis de Botone, Gloss on the Decretals]: Prologue: In huius libri principio quinque sunt precipue prenotanda videlicet que sit intentio ... Incipit: Firmiter, ideo dicit firmiter quia ordo fidei nostre probari non potest ... Explicit: et si interveniret nullam obligationem de iure vel de facto inducit supra de pactis pactiones. Bernardus. Explicit apparatus decretalium. ff. 241v-251v: [Gregory X, Constitutions]: Prologue: Gregorius episcopus servus dei dilectis filiis universitati magistrorum et scolarium parisius salutem et apostolicam benedictionem. Cum nuper in generali concilio lugdunensi ... Rubric: De summa trinitate et fide catholica. Incipit: Fideli ac devota professione fatemur. Explicit: ab ea non possint nisi per sedem apostolicam absolutionis beneficium obtinere ... Expliciunt constituciones nove gregorii x. ff. 241v-255: [Guillelmus Durandus, Gloss on the Constitutions of Gregory X]: Prologue: Gregorius iste priusquam papa fieret vocabatur thealdus ... Incipit: Fidei primo dicit quod spiritus sanctus eternaliter procedit. Explicit: Apostolica secus esset si hoc dictum non fuisset ut supra c. nuper. Expliciunt glose guillelmi durandi super constitucionibus gregorii x in generali consilio lugdunensi. ff. 255-262: [Iohannes Garsias Hispanus, Gloss on the Constitutions of Gregory X]: Prologue: In nomine domini amen. Quoniam natura rerum introductum est ut plura sint negocia quam vocabula ... Rubric: De summa trinitate et fide catholica. Incipit: Fideli fuerunt quidam et adhuc sunt hodie. Explicit: sunt excommunicati ut in c. tua nos alii incendiarii sunt excommunicandi xxiii q. ultima pessimam. Expliciunt glose ordinarie novarum constitucionum domini gregorii pape decimi a garsia iuris civilis et canonici professore composite Anno domini M cc lxxxii. ff. 262v-270v: [Nicholas III, Cupientes]: Prologue: Nicholaus servus servorum dei dilectis filiis suis universitati magistrorum et scolarium parisius salutem et apostolicam benedictionem. Incipit: Cum quasdam constituciones super certis articulis duxerimus promulgandas ... De electione et electi potestate Rubrica, Cupientes ecclesiarum vacationibus periculosis occurrere. Explicit: vel prefata premissa tua humili confessione aliisque circumstanciis mansuetudine temporandi. Datum rome apud sanctum petrum xo kalendas aprilis Pontificatus nostri anno tercio. ff. 262-268: [Iohannes Garsias Hispanus, Gloss on Cupientes]: Prologue: In nomine domini amen. Licet ad occurrendum ecclesiarum vacationibus essent multa ... Rubric: Cupientes et cetera. Incipit: Hec decretalis valde utilis est quia ad expeditionem ecclesiarum dummodo curia servet eam. Explicit: Equitas canonum, hanc equitatem colliges per iura allegata in glosa proxima. Explicit apparatus domini nicholai. ff. 270v-273v: [Alexander IV]: Rubric: Incipiunt nove constituciones alexandri iiii pape ad perpetuam rei memoriam de Rescriptis. Incipit: Cum per illam generalem clausulam quidam alii frequenter apostolicis inseritur litteris. Explicit: Nec premissi per ea se ulterius iuvare valerat ulterium. Nulli genere et cetera, nostre revocationis et cetera, si autem et cetera. Datum anagnie xv kalendas septembris pontificatus nostri anno primo. Expliciunt constituciones alexandri iiii. f. 273v: [Clement IV] Rubric: Incipiunt constituciones clementis pape iiii. Incipit: Clemens episcopus servus servorum dei ad perpetuam rei memoriam. Sepe accidisse precipimus quod nonnulli clerici in suis partibus vinculo excommunicationis ast[...?]e apostate aut irregulares seu alii suscepti- [catchword:] -one sacr...?]//. f. 274-v: [Table of contents, added in a later hand, to the Decretals and to the Liber Sextus (not mentioning VI.4.2); there is no other evidence that the Liber Sextus was ever part of this volume]. Back flyleaf: [Verses in English, added mid to late 15th century]: Incipit: Thre flourys in a nyȝt can spryng/ From euery floure a streme rennyng/ A clerk among the flourys lyyng/ Hem fond but noȝt durst say nor syng/ For drede of the mone.

    mssHM 19999

  • Chronicles : [manuscript]

    Chronicles : [manuscript]

    Manuscripts

    ff. 1-2. [Isidore] [Etymologies]. Incipit: Prima etas in exordio [sui] continet creacionem mundi. Explicit: Residuum sexte etatis tempus deo soli est cognitum. Rubric: Incipit liber v Rubrica de discripcione temporum ysidorus. Latin. Isidore, Etymologies, Bk. 5, ch. 39, PL 82:224-228. f. 2v. [Divisiones episcopatum yspanie tempore Regis Vambe = Dioceses in Spain]. Incipit: Theodosius fuit rex catholicus et fecit celebrare concilium in gallecia apud Lucensem urbem et divisit omnes dioceses inter omnes episcopos gallecie sicut hic scriptum est. Ad kathedram bracarensem dedit ecclesias. Explicit: postea divisit sedes narbonem et sunt ix sed non curavi hic ponere nomina eorum. Rubric: Divisiones episcopatum yspanie tempore Regis Vambe. Latin. ff. 2v-3v. [Ista sunt concilia que facta fuerunt in yspania Councils of the church of Spain]. Incipit: Concilium primum fuit yspania Elibertanum xviii episcoporum temporibus constantini gestum eodem tempore quo enicena [sic] sinodus habita est. Explicit: petrus elborensis, aloarius ubi est modo civitatem caliabriensem [sic]. Expliciunt concilia id est numerus conciliorum yspanie prout inveni in libro canonum. Rubric: Ista sunt concilia que facta fuerunt in yspania. Latin. Resumé of the headings and lists of bishops from Isidore, Concilia Hispaniae, PL 84:301-626. ff. 3v-6. [Incipit istoria gotica edita a Roderico toletane ecclesie sacerdote Chapter list of histoires of R. Jiménez de Rada]. Incipit: i, De Europa et generacione Iaphet. Explicit: ccciiii, De monarchia yuceh citra mare et ultra mare. Explicit. Rubric: Incipit istoria gotica edita a Roderico toletane ecclesie sacerdote. Latin. Chapter list to the histories of Rodrigo Jiménez de Rada, archbishop of Toledo, contained in this manuscript. f. 6r-v. [Noticia sedium cathedralium hispanie = List of the dioceses of Spain]. Incipit: Tolleto metropoli, Oreto. Explicit: Dominus philippus Fater [sic] domini regis Ramundus. Hic fuit primus loco prelati in ecclesia hispalensis ex quo modo fuit capta per christianos. Explicit. Rubric: Noticia sedium cathedralium hispanie. Latin. Includes a reference to"Gundisalvus qui nunc est"; his dates are 1280-99?. ff. 6v-8v.[Hic qui secuntur fuerunt regis gothorum = Kings of Spain]. Incipit: Era ccc lxxxi, Regnavit athanaricus primus Rex gothorum xiiii annis. Explicit: et fuit primus rex in navarra. Rubric: Hic qui secuntur fuerunt regis gothorum. Latin. Includes a reference to"Alfonsus qui nunc est quem deus dirigat" (his dates are 1252-1284), to"Dionisius [1279-1325] qui nunc est" (his dates are 1279-1325) and to James"qui habet regnum maioricorum" (his dates are 1276-1311). ff. 9-75v. [Rodrigo Jiménez de Rada] Historia gothica. Incipit: Ut veritas genesis attestatur quam moyses scripsit. Explicit: et multa alia quorum esset narrare. Hoc opusculum ut scivi et potui consumavi anno incarnationis domini M cc xliii Era MCC lxxxi Anno xxvi regni fernandi regis v feria pridie kalendas aprilis anno pontificatus nostri xxxiii Sede apostolica adhuc vacante anno uno mensibus viii diebus x gregorio papa ix viam universe carnis ingresso. Rubric: Incipit hystoria Gothica edita a Roderico Tolletane ecclesie sacerdote. Latin. Rodrigo Jiménez de Rada, Historia Gothica in A. Schott, ed., Hispania Illustrata (Frankfurt 1603) 2:26-148. M. C. Diaz y Diaz, Index Scriptorum Latinorum Medii Aevi Hispanorum (Salamanca 1958-59) 1241. Here preceded by a dedication and a prologue. ff. 75v-78v. [Rodrigo Jiménez de Rada] Historia romanorum. Incipit: Principium autem regum lacii istud fuit. Explicit: et variorum presidium tiranide lacerata. Rubric: De regibus lacii, ccxxi. Latin. Rodrigo Jiménez de Rada, Historia Romanorum in Schott, 2:186-95. Diaz y Diaz 1245. ff. 78v-83. [Rodrigo Jiménez de Rada] Historia hunnorum. Incipit: Hugnorum origo ut reffert antiquitas ita cepit. Explicit: gallia gothica in hyspaniam transtulerunt. Rubric: De origine hugnorum. Latin. Rodrigo Jiménez de Rada, Historia Hunnorum in Schott, 2:151-59. Diaz y Diaz 1243. ff. 83-84v. [Rodrigo Jiménez de Rada] Historia ostrogothorum et visigothorum. Incipit: Mortuo athilla Walamen rex astrogothorum et albaricus rex gepidarum. Explicit: qui in hispaniis et gallia gothica regnaverunt. Rubric: De Regibus astrogothorum et actibus theodorici, ccxlix,. Latin. Rodrigo Jiménez de Rada, Historia Ostrogothorum et Visigothorum in Schott, 2: 148-51. Diaz y Diaz 1242. ff. 84v-97. [Rodrgo Jiménez de Rada] Historia arabum. Incipit: Anno leovigildi regis gothorum ix Era de prima. Explicit: sed quia de adventu eorum in hystoria Gothica fuimus prosecuti hic nolumus iterare. Explicit Era M CC et lxxiiii. Laus tibi sit christe quoniam liber explicit iste. Rubric: Incipit historiam [sic] arabum de origine et exordio Mahometi, cclvi. Latin. Rodrigo Jiménez de Rada, Historia Arabum in Schott, 2:162-86. Diaz y Diaz 1244. f. 97r-v. [Hugh of St. Cher] Speculum ecclesie. Incipit: Dicit apostolus ad ephesios vi. Induite vos armatura dei ut possitis stare adverssus insidias diaboli. Hec armatura est vestis sacerdotalis significativa septemplicis virtutis. Explicit: mentis amaritudo in speculis mulierum. Rubric: Incipit speculum ecclesie. Incipit tractatus domini Hugonis cardinalis de ordine misse et sacerdotalium indumentorum signifficatione. Latin. Hugh of St. Cher, Speculum ecclesie, short extract containing the first and part of the second chapter; cf. Hain 8977-8992. ff. 97v-145. [Martinus Oppaviensis] Chronicon Pontificum et Imperatorum. Incipit: Sicut dicit Orosius ad beatum augustinum scribens a mundi creacione. Explicit: Nicholaus iii Nacione Rome anno domini M cc lxxvii sedit. Amen. Hic finit ystoria romanorum pontificum usque ad tempora nostra. Rubric: Incipit Cronica fratris Martini penetenciarii domini pape et capellani . . . De quatuor regnis maioribus. Latin. Kaeppeli, SOPMA 2974. L. Weiland, ed., Martini Oppaviensis Chronicon Pontificum et Imperatorum (Hannover 1872) MGH Scriptores 22:397-474, here conflating the pope and emperor lists; Weiland's recension C, as it extends to Nicholas II (1277) and includes the narration on the 4 reigns after the prologue, the section on Pope Joan (f. 131) and numerous other interpolations. ff. 145-152v. Historia Apollonii Regis Tyri. Incipit: Fuit quidam rex anthiocus nomine a quo ipsa civitas. Explicit: unum in templo ephesiorum alterum blibiotece [sic] sue. Expliciunt gesta piissimi regis appolloni tyri. Rubric: Et incipit quedam ystoria satis apposito nostro remota est tamen in se admirabilis et sic proponere eam hic voluimus qualiter contigit de quodam rege antiochie qui antiochus vocabatur,. Latin. G. A. A. Kortekaas, ed., Historia Apollonii Regis Tyri (Groningen 1984); listed p. 20. ff. 152v-158v. [Dares Phrygius] De excidio Troiae historia. Incipit: Pleyas rex ypolopense [sic] fratrem habuit hesonem. Explicit: palemonem ephistrophum et Scedium. Explicit ystoria troyanorum. Rubric: Hic incipit alia ystoria grecorum et troyanorum de rege pleya et iason filio hesonis fratre eius. Latin. F. Meister, ed., Daretis Phrygii De excidio Troiae historia (Leipzig 1873), with introductory epistle and the 2 supplementary sections on the casualties of the Greeks and the Trojans. ff. 159-178v. [Saba Malaspina] Rerum sicularum historia. Incipit: Tempore autem domini innocencii vi Rex Karolus regnum posolimitanum [sic] ex concessione cuiusdam domicelle. Explicit: Sique dum ad domum tamen dicti henrici cathalani vota sua convertunt et illuc dirigunt manus armatas paucos [catchword:] gallicos//. Rubric: Hic incipit ystoria de hiis que contigerunt in sicilia tempore regis karoli. Latin. Saba Malaspina, Rerum sicularum historia, Bk. 6, ch. 5-Bk. 10, chap. 5 (breaking defectively) in G. del Re, ed., Cronistie scrittori sincroni della dominazione normanna (Naples 1845-68) 2:307-80; listed in A. Nitschke,"Untersuchungen zu Saba Malaspina," Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters 12 (1956) 160 n. 1.

    mssHM 1034